13maj2018

W STARYM KINIE (Wspominkownia) #7

„…It’s a Madhouse – Or so they claim. It’s a Madhouse – Oh, am I insane?…”

– Nie jesteś thrash metalowcem – autorytatywnie zawyrokował Sebastian na jednym z pilskich podwórek, pomiędzy karuzelą, a huśtawkami. Dowiedział się właśnie, że także słucham metalu. Ale i tego, że prócz Metallicy, Slayer, czy Megadeth, w moim magnetofonie goszczą też kasety King Diamond, Accept, Manowar i wiele innych. Choć za kilka lat sam miał nieco rozszerzyć swe muzyczne horyzonty, w tamtym momencie ta wiadomość nieco go zmartwiła.

Seba, najbliższy wówczas kumpel mojego kuzyna, był człowiekiem jedynym w swoim rodzaju. Pod względem upodobań muzycznych dzielił ludzi na metalowców i kołków. Każda rozmowa z nim, na jakikolwiek, często kompletnie niezwiązany z muzyką temat, kończyła się stwierdzeniami, że „Metallica jest najlepsza”, „oni umieją”, „obłędna kapela” i „zajebista muzyka”. Miał też niesamowite wyczucie czasu. Któregoś roku, spędzając Wigilię u rodziny kuzyna siadaliśmy właśnie do wieczerzy, kiedy w drzwiach pojawił się Sebek, bo chciał zapytać, czy mój braciszek nie ma już czasem na kasecie nowej płyty Iron Maiden. Ale kolegą także był dobrym. Z rodzaju tych, którzy zawsze dotrzymywali danego słowa. Sprawdzał się jako kompan, o ile akurat nie podrywał dziewczyn na swą ponadprzeciętną wiedzę z zakresu tego, jakie na ryby najlepiej stosować przynęty…

„Spreading The Disease”, drugi pełnoczasowy album Anthrax, poznałem właśnie dzięki Sebie. Przytelepał się w wakacje do domu kuzyna z kasetą firmy Agfa, która na jednej ze swoich stron miała nagrany ten materiał. Chłopak wiedział już, że prócz thrashu słucham także np. klasycznego heavy, więc reklamował mi tę płytę jako bardzo melodyjną. Trudno się z tym nie zgodzić – ciężko chyba byłoby w całym podgatunku metalu znaleźć drugi album, który miałby w sobie aż tyle cech starego, dobrego heavy. W czasach, kiedy Anthrax wypuszczał „Spreading The Disease”, na rynku dostępny był już debiut Metal Church i czasem myślę sobie, że gdyby trochę jeszcze riffy „Wąglika” stonować, zespół byłby bardzo bliski power-thrashowych dokonań „Kościoła”. Anthrax Anno Domini 1985 jawi mi się jeszcze, jako zespół stylistycznie ciut niezdecydowany, jaką ścieżką podążyć. Dopiero kolejne wydawnictwo, nagrany w 1987 roku krążek „Among The Living”, ostatecznie w moim rozumieniu przypisze tę formację do thrashowej szufladki.

Winylowe, dostępne w Europie wydanie “Spreading The Disease” z 1985 roku (Island, 207 476)

Drugi krążek Anthrax praktycznie z marszu zdobył moje serducho i… jak teraz kasetę Sebka przegrać? Pierwsza moja kopia brzmiała tak, że szkoda o tym gadać. Ale też po radiomagnetofonie „Wilga”, którym wówczas dysponowałem, nie należało spodziewać się cudów. Ani przy zapisie, ani przy odtwarzaniu. Chyba nic nie brzmiało gorzej. Nawet „kieszonkowe” magnetofony Grundiga były nieco lepsze. W domu ten dźwięk od biedy ratowałem jeszcze podłączając „Wilgę” do wielkiego, starego, drewnianego radia, które miało wbudowany nieco lepszy głośnik. W Pile, u kuzyna, mieliśmy dwie „Wilgi”… Do nagrań podchodziłem więc dwukrotnie. Kiedy dysponowałem już stereofonicznym „Kasprzakiem”, Seba ze swoją Agfą, oraz radiomagnetofonem „Hania” pofatygował się jeszcze raz. Właściwie od tego gdzieś momentu zaczęły się nasze stałe, odbywające się w każdy mój przyjazd do Piły „sesje nagraniowe”. Zmieniał się tylko muzyczny sprzęt, bo wszyscy powoli dorabialiśmy się coraz lepszego, ale zawsze uczestniczyły w nich kasety moje, kuzyna i Sebka. Jadąc do Piły mogłem zapomnieć o połowie niezbędnych rzeczy, ale nigdy o magnetofonie i górze swoich kaset. W Anthrax zakochani byliśmy wszyscy. „Spreading The Disease” także pozycję miał mocną. Bo płyta była bardzo zróżnicowana – obok kipiących energią wykopów w rodzaju „S.S.C./Stand Or Fall”, czy „Aftershock”, dostawaliśmy epickie wręcz „The Enemy”, albo „Madhouse”. Wprost ciężko przecenić, ile nowych barw tej płycie i muzyce Anthrax w ogóle dodał wokalista, Joey Belladonna. Hm… mało która, thrash metalowa formacja miała w swych szeregach tak dobrego śpiewaka. Pan Belladonna (właściwie Joseph Bellardini) z powodzeniem sprawdziłby się w utworach Dickinsona, Dio, czy innego, heavy metalowego herosa. To nie był, ani nie jest facet od melorecytacji, lub chrapliwych wrzasków. Czysty, mocny, spokojnie przebijający się przez instrumenty wokal Joeya miał w sobie coś ze swoistego szaleństwa, jakim emanowały popisy wspomnianego przed chwilą Bruce’a Dickinsona, czy Ozzy’ego Osbourne’a. Zresztą… wydany na singlu przez Anthrax trochę później cover „Sabbath Bloody Sabbath” z repertuaru Black Sabbath to jedno z najlepszych wykonań tego fantastycznego numeru wszechczasów…

Wkładki kasetowych wydań “Spreading The Disease”, dostępnych w USA (90480-4), 1985 rok.

W połowie lat dziewięćdziesiątych w obozie Anthrax nie działo się najlepiej. I nie chodzi mi o to, że w „Wągliku” Joeya Belladonnę zastąpiono wyciągniętym z rozpadającego się właśnie Armored Saint Johnem Bushem. Nie mam nic do Johna – to także znakomity wokalista. Sęk w tym, iż czasy dla thrashu nadeszły kiepskie, a i muzyka Anthrax coraz mocniej oddalała się od tego, za co zespół pokochali fani. Kuzynek i ja chrzaniliśmy to po prostu. Mieliśmy stare płyty swoich ulubionych bandów i nie zwracaliśmy uwagi na przeróżne „Loady”, czy też „Stompy 442”. Słuchaliśmy dalej „Master Of Puppets”, „Ride The Ligtning”, „Persistence Of Time”, albo „Spreading The Disease”. Może dla mediów thrash i klasyczny heavy metal poszły sobie w odstawkę, ale nie dla nas… Kaseta, przegrana od Seby, zastąpiona została chromówką, którą nagrano mi z CD w sklepie muzycznym i opatrzona czarno-białą wkładką „Decka”, jakie w tamtych czasach kupowało się luzem. Co ciekawe, nigdy nie miałem kasetowego „pirata” z tym materiałem. Choć oczywiście nasi „dystrybutorzy” nie próżnowali. I jak zwykle, Scott Ian i koledzy złapaliby się pewnie za głowy, gdyby widzieli, co się wówczas wyprawiało z ich muzyką. Pamiętam choćby jedną z wersji, „wydaną” przez Takt Music – kolejność utworów wymieszano na niej tak, że mój odtwarzacz CD po wciśnięciu funkcji losowego wybierania utworów lepiej by nie potrafił. Ale kasetowe strony dzięki takiemu zabiegowi miały mniej więcej równe czasy i panowie „dystrybutorzy” mogli upchnąć tę muzykę na króciutką i tym samym tańszą kasetę. Cóż, takie były wówczas pirackie standardy, że o wyciszaniu końcówek utworów nie wspomnę. Do tego błędy we wkładkach – widocznie ktoś, być może bez znajomości angielskiego, spisywał to na szybko i nie przejmował się ewentualnymi pomyłkami. Z wkładki wspomnianej tasiemki Taktu mogliśmy się np. dowiedzieć, że wieńczący drugi album Anthrax utwór nazywa się… „Guns Ho”…

Kompaktowe, francuskie tłoczenie “Spreading The Disease” z 1985 roku (826 668-2). Jedna z kilku wersji, skierowanych na rynek europejski.

Opisując w swoich wspominkach „Kawalerię Szatana” Turbo napomknąłem już, że z kuzynem, jako dzieciaki w krótkich portkach, założyliśmy nasz pierwszy zespół metalowy. Owa formacja nigdy nie przybrała jakichś poważniejszych zarysów – nie potrafiliśmy wtedy na niczym sensownie grać i… mieliśmy przebogatą wiedzę teoretyczną. Pamiętam np., iż kochany braciszek całkiem serio przekonywał mnie w jakiejś rozmowie, że to ja powinienem przestroić się z głosem, a nie on z instrumentem… Trochę poważniej wyglądał projekt, jaki kuzyn sformował przez moment z Sebkiem. Miał wówczas Harrisopodobny bas, a Sebastian białą, Malmsteenowatą gitarę, podróbkę Fendera, wykonaną przez… Mayonesa (taaak… to ta sama, gdańska firma, wytwarzająca dziś gitary wysokiej klasy). Gdyby chłopakom starczyło samozaparcia, może i mogłoby coś z tego być, choć wydawcy w tamtym czasie raczej nie szukali nowych projektów, grających heavy metal, czy thrash… Ale, jak już wspomniałem wcześniej, mało nas interesowało, iż muzyczne media przekonywały fanów, iż należy iść z duchem czasów, a metalu po staremu już się nie gra. My dalej zakochani byliśmy w utworach takich, jak „Lone Justice”, „Medusa”, „Gung-Ho”, czy „Armed And Dangerous”. Różne Korny, czy Limp Bizkity, jakie za chwilę zaczęły lansować media, traktowaliśmy jako raka, toczącego muzyczną scenę. Nie chcieliśmy przyjąć do wiadomości, że ktoś takie granie także nazywa metalem. Żyliśmy energią, jaką dostarczały nam takie kawałki, jak „A.I.R.”, czy „Aftershock”. Podziwialiśmy „Spreading The Disease” za ten wulkan nieokiełznanej mocy, wymieszanej z dobrą melodyką, za tygiel ciągle zmieniających się emocji, za nieopisaną wręcz ilość muzycznych barw…

A to zapewne gratka dla kolekcjonerów… Z kasetowym, włoskim wydaniem “Spreading The Disease” z 1985 roku jest tak, jak z winylami. Który kolekcjoner nie chciałby mieć tego albumu na pomarańczowej kasecie? 😉

CD „Spreading The Disease” był jednym z pierwszych, thrashowych albumów, jaki kupiłem w ogóle. I chyba właśnie do tego albumu „Wąglika” wracam najczęściej. Wraz z upływem czasu ta muzyka jeszcze zyskała, a nie straciła na swojej wartości. Słuchając dźwięków „Medusy” (ciekawostką jest fakt, że tekst tego numeru napisał animator thrashowej sceny w USA, Jon Zazula), wspominam sobie właśnie jedną ze swoich wizyt w sklepie muzycznym Marka Ciechańskiego w Pabianicach i wielkie z radości oczy, gdy tę płytę wypatrzyłem na półce. Anthrax, jako zespół thrash metalowy, był zawsze kapelą bardzo charakterystyczną, wyróżniającą się na tle konkurencji. Nie sposób wkładu „Wąglika” w rozwój gatunku pominąć. Jak i choćby na koniec nie wspomnieć o nieprzeciętnym poczuciu humoru tworzących zespół kolesi. Scott Ian i spółka zawsze dalecy byli od napuszenia i zadęcia. Ot, banda jajcarzy, bo i jak inaczej nazwać np. bliskogodzinny show zespołu, który miał miejsce u jednego z wcześniej nieznanych muzykom fanów w jego przydomowym ogródku.

Tomasz Urbański